Paul Hankar
Paul Hankar
Paul Hankar heeft een architectuuropleiding gevolgd in de
Koninklijke Academie voor Schone Kunsten in Brussel. Hij heeft
dertien jaar lang als leerling van en bij Hendrik Beyaert gewerkt,
een belangrijke architect die zich bezighield met de neo-Vlaamserenaissance. Beyaert heeft een bijzondere invloed gehad op het
werk van Hankar. Deze invloed zorgde ervoor dat Hankar in zijn
ontwerpen meer gebruik ging maken van geometrische figuren.
In 1893 bouwt Hankar een woning voor zichzelf en zijn gezin (zie woning van Paul Hankar). In datzelfde jaar bouwt Horta zijn eerste art-nouveaugebouw, het Tasselhuis. De twee gebouwen lijken in de verste verte niet op elkaar. Langs de ene kant heeft Horta zich heel erg gericht op al de natuurlijke elementen, en langs de andere kant richt Hankar zich meer op een geometrische stijl en polychromie. Paul Hankar gaat voornamelijk gebruik maken van verschillende soorten stenen om zijn gebouwen mee te bouwen en versieren. Zo gebruikt hij vaak een rode baksteen voor het metselen van de gevels, maar hij gebruikt ook nog enkele andere stenen zoals: een blauwe steen van Ecaussines, een roze 'puddingsteen' van Biesmes en een witsteen uit Gobertange. Naast de verschillende steensoorten komt er ook nog veel sgraffiti voor in zijn constructies. Deze sgraffiti op de gebouwen van Hankar worden vaak uitgevoerd door Adolphe Crespin.
Elke sgraffito is gebaseerd op het thema van dieren en planten (zie detailfoto van woning Hankar). Bijvoorbeeld aan de bovenkant van het gebouw komen verschillende vogels voor met elk hun eigen tekst. Ze stellen achtereenvolgens 'de morgen', 'de dag', 'de avond' en 'de nacht' voor. Alle aanwezige ramen hebben een slank profiel en worden zoveel mogelijk doorgetrokken om het huis een grootheidsgevoel te geven. De gevel die Hankar hier gecreëerd heeft is helemaal nieuw en werd nooit eerder gezien. Hij gebruikte er een innoverende soort polychromie voor die tijd en liet alles op een zo origineel mogelijke manier samenvloeien tot een mooi geheel.
Hankar bedenkt concepten voor zijn gevels die niet voldoen aan de traditionele gevel voorwaarden van die tijd. Het zijn dan ook stuk voor stuk gloednieuwe concepten. De manier waarop hij zijn ruimtes en verhoudingen zal gaan verdelen is ook anders. Hij maakt atypische ruimtes zoals bijvoorbeeld een erg lage salonruimte met weinig licht en een eetkamer met hoge muren en veel licht. De gevels hebben elk iets dat eenvoud en rationaliteit schreeuwt. Toch zorgt hij ervoor dat er architectonische details aanwezig zijn in elk van zijn gebouwen.
Chemiserie Niguet - Paul Hankar
Iets heel erg typisch voor de werken van Hankar zijn de glasroeden met strakke
geometrische vormen. Hij gaat vaak werken met rechte lijnen zoals in de glasroeden. Toch
kan hij evengoed werken met een florale vormentaal hetgeen wil zeggen dat hij een florale visuele identiteit geeft aan zijn werken.
Vormentaal in de architectuur wil immers
zeggen: hetgeen men ziet en het gevoel dat het
individu erbij krijgt. Soms laat hij deze twee
stijlen door elkaar vloeien (Zie Chemiserie Niguet)
Daarnaast gaat Hankar eerder vertrekken van een goed constructieplan dan van een decoratief concept. Hij bekijkt bijvoorbeeld hoe hij het hout moet bewerken zodat het glas genoeg ondersteuning zal krijgen vanwege deze glasroeden. Hij kiest er ook steeds weer voor zo veilig mogelijk te werken en enkel materialen te gebruiken die hij echt nodig heeft, niets zal aan het toeval worden overgelaten. Toch slaagt hij er altijd in om zijn constructie zo te bouwen dat het een bepaalde elegantie en fijnheid heeft. Om dit te kunnen bereiken heeft een architect een uitstekend inzicht en vakkennis nodig, iets dat Hankar wel degelijk bezat.
Woning van Paul Hankar
Detailfoto van woning Hankar